ksp, psp, pcz, metryczki, osobostarty i inne magiczne słowa – czyli zawody strzeleckie bez tajemnic

Dostaję ostatnio dużo maili z pytaniami o strzelectwo sportowe. Dział ten uruchomiłem na blogu dopiero na początku 2015 roku, a już jest jednym z najczęściej odwiedzanych za co bardzo dziękuję!

Na początek małe wyjaśnienie – nie jestem ekspertem w tej dziedzinie i nie osiągam wybitnych wyników w zawodach. Strzelam bo lubię, startuję w zawodach bo lubię (i muszę – dlaczego też wyjaśnię).

Nie napinam się, nie dążę do jakiś mega wyników, olimpijczykiem nigdy nie będę, żadnego tytułu mistrzowskiego też nie zdobędę. Uważam, że nie o to w tym chodzi. Dla mnie strzelectwo to dobra zabawa i sposób na miłe spędzenie czasu. Nic tak nie pachnie jak proch o poranku 🙂

Jako, że siłą rzeczy coś tam o sporcie strzeleckim wiem – mam patent i licencję zawodniczą, startuję w zawodach więc przygotowałem krótkie kompendium informacji o zawodach strzeleckich które mam nadzieję rozjaśni kilka kwestii tym którzy chcieliby ale się boją 🙂 albo nie wiedzą jak się za to zabrać.

Najczęściej pojawiającymi się w mailach i na facebooku pytaniami są te o wyjaśnienie skrótów jakimi opisywane są konkurencje, pytania kto może startować w zawodach, czy trzeba mieć własną broń i bardzo częste – ile to kosztuje 🙂

Tak więc po kolei:

Czy muszę mieć licencję zawodniczą aby wystartować w zawodach strzeleckich?

Absolutnie nie! Większość klubów sportowych organizujących zawody strzeleckie dopuszcza start tzw. poza konkurencją. Wystartować może w nich każdy entuzjasta strzelania. Kluby od tego roku z uwagi na zmiany przepisów w Polskim Związku Strzelectwa Sportowego tworzą osobną kwalifikację dla osób nie posiadających aktualnej licencji. Po zawodach publikowane są dwa tzw. komunikaty z zawodów (niżej będzie wyjaśnienie tego co to jest komunikat) – jeden z zawodnikami z licencją i ten jest wysyłany oficjalnie do Związku, drugi wewnętrzny dla osób właśnie nie posiadających licencji. Osoby takie są po prostu klasyfikowane osobno. Klub organizujący zawody każdorazowo publikuje regulamin zawodów i w nim jest zawsze określone kto może w nich wystartować. Z reguły zapis brzmi mniej więcej tak: „W zawodach mogą wziąć udział zawodnicy posiadający aktualną licencję PZSS oraz entuzjaści i miłośnicy sportów strzeleckich”. Warto zadzwonić lub napisać maila do klubu – organizatora i dopytać o tą kwestię. Na pomorzu zdecydowana większość organizatorów dopuszcza start osób bez licencji.

Czy muszę mieć własną broń ?

Także nie! Zdecydowana większość organizatorów udostępnia broń klubowa i amunicję do niej. Trzeba za to oczywiście zapłacić (o kosztach będzie niżej). Wygląda to tak, że kiedy przychodzi nasza kolej strzelania na stanowisko strzeleckie obsługa, lub sędzia przynosi broń i wydaje zgodną z konkurencją ilość amunicji. Bardzo rzadko, najczęściej w zawodach typowo specjalistycznych jak strzelanie dynamiczne wg zasad IPSC/IDPA, długodystansowe, czy strzelanie z broni historycznej o dużej wartości – nie tylko finansowej,nie ma możliwości korzystania z broni klubowej. Te informacje także zawsze zawarte są w regulaminie zawodów.

Czy muszę mieć własne ochronniki słuchu/okulary strzeleckie ?

Też nie. Kluby udostępniają takie rzeczy na czas zawodów, jednak ze względów higienicznych proponowałbym jednak zakupić swoje. Nie musi to być od razu super sprzęt, wystarczą nawet zwykłe stopery z apteki za kilka złotych oraz najtańsze przeciwodpryskowe okulary. można takie kupić już od 25 zł na portalach aukcyjnych.

Czy muszę mieć własną kaburę na broń i inny osprzęt ?

NIE. Nic takiego nie potrzebujesz, wszystko co musisz zabrać to dokument tożsamości, trochę pieniędzy na pokrycie kosztów, przyjechać trzeźwy i wypoczęty. O cała resztę zadba organizator zawodów.

Gdzie szukać informacji o zawodach?

W wielu miejscach. Obecnie prawie każdy klub ma stronę internetową więc z dostępnością informacji nie powinno być problemów. Poszukiwania warto zacząć od kalendarza lokalnego PZSS. W przypadku woj. pomorskiego aktualny kalendarz zawodów można znaleźć tutaj: http://www.pomzss.org.pl/kalendarz.php Po znalezieniu w nim interesujących zawodów najlepiej odszukać stronę klubu organizującego zawody i znaleźć tam szczegóły. Niektóre kluby zamieszczają na stronach oprócz regulaminu także formularz zgłoszeniowy on-line, zawsze są tam też dane kontaktowe gdzie można dopytać o szczegóły.

Jak się zachowywać na zawodach ?

Przede wszystkim bezpiecznie. Stosować bezwzględnie tzw. zasadę BLOS – pisałem o niej tutaj. Najważniejsze to słuchać komend wydawanych przez sędziego. Zawsze wygląda to podobnie, opiszę na przykładzie strzelania z pistoletu :

– podchodzisz na wyznaczone stanowisko

– przekazujesz metryczkę sędziemu

– jeśli nie masz własnej broni na stanowisko przynoszona jest ci broń i amunicja

– na komendę sędziego typu np. „zawodnicy przygotować broń” można wyciągnąć broń z futerału, sprawdzić obowiązkowo czy nie jest załadowana, przygotować magazynki i amunicje – absolutnie nie ładować , nie celować, nie składać się.

– na komendę np. „zawodnicy do serii próbnej pięcioma ładuj” ładujesz magazynek pięcioma nabojami, przeładowujesz broń i czekasz na dalsze komendy. Broń zawsze w stronę kulochwytu/tarczy, lub w pozycji spoczynkowej pod kątem 45 stopni w kierunku ziemi.

– na komendę sędziego np. ” zawodnicy seria próbna czas jedna minuta START” ostrzeliwujesz tarczę.

Po ostrzelaniu oczekujesz z lufą skierowaną w stronę tarczy/kulochwytu na dalsze komendy. Sędzia wydaje polecenie „Przerwij, rozładuj broń” – należy odpiąć magazynek, sprawdzić czy broń jest rozładowana i włożyć w przewód lufy flagę/znacznik dzięki któremu sędzia wie, że broń jest rozładowana i bezpieczna.

Po zaklejeniu przez obsługę przestrzelin następują po sobie kolejno analogiczne komendy jak przy strzałach próbnych z tym że podane jest np. „zawodnicy do serii ocenianej dziesięcioma ładuj „lub” zawodnicy seria oceniana czas pięć minut START”

Proste jak konstrukcja cepa, należy tylko zawsze słuchać sędziego i zawsze stosować zasady bezpiecznego obsługiwania broni. Za każdy głupi ruch jest dyskwalifikacja, a za skierowanie broni w np moją stronę zapewniam, że można jeszcze w pysk dostać…

Ile to kosztuje?

Różnie 🙂 Koszt uczestnictwa w zawodach zawsze składa się z dwóch pozycji – zwłaszcza jeżeli nie dysponujemy własną bronią. Pierwsza to zawsze wpisowe (patrz słowniczek poniżej), druga to koszt amunicji i ew. (bardzo rzadko) udostępnienia broni klubowej. Ceny skalkulowane są na różnych poziomach jednak z reguły nie przekraczają 50 zł za jedną konkurencję wraz z amunicją. Są kluby w których wpisowe płaci się za całe zawody np. KS Garda w Ostródzie pobiera wpisowe w wysokości 60 zł za całe zawody, a np. Puchar Pomorza na strzelnicy w Lublewie Gdańskim to koszt 15 zł od jednej konkurencji (można wystartować w pięciu na jednych zawodach).

Koszt amunicji także jest bardzo różny. Są kluby które biorą zbójeckie 1,5 zł (!) za sztukę amunicji w kalibrze .22LR (GCS na Jaśkowej Dolinie), gdy za tą samą amunicję na innych zawodach zapłacimy 40 groszy za sztukę (Lublewo Gdańskie). Za amunicję 9mm zapłacimy od 1,5 zł (LOK Senior Gdańsk) do 3 zł za sztukę (GCS na Jaśkowej Dolinie). W standardowej konkurencji psp-20 (ten skrót też wyjaśnię niżej 🙂 ) zużywamy 25 sztuk amunicji  – 5 strzałów próbnych + 20 strzałów ocenianych  – co daje 10 zł w Lublewie, do 37,50 (!) na Jaśkowej Dolinie za samą amunicję.

Na przykładzie Pucharu Pomorza w Lublewie Gdańskim całkowity koszt startu w dwóch konkurencjach pistoletowych bez własnej broni to 80 złotych, we wszystkich pięciu rozgrywanych podczas tych zawodów to ok 160 złotych polskich. Te same dwie konkurencje pistoletowe z amunicją np. w klubie Senior LOK Gdańsk to już koszt ok 120 zł.

Jak widać rozstrzał jest duży, warto popytać, doczytać i wybrać takie zawody które nie zruinują naszego portfela.

Słowniczek:

zawody strzeleckie – miłe spotkanie towarzyskie połączone ze strzelanie z różnych rodzajów broni palnej 🙂 Większość startujących tak do tego podchodzi, choć są i też prawdziwi zawodnicy którzy przyjeżdżają robić wyniki. Można ich podpatrzeć i nauczyć się wielu interesujących rzeczy – POLECAM!

wpisowe – opłata ponoszona za możliwość startu w zawodach. W cenie wpisowego jest  reguły sama możliwość startu czyli udostępnienie infrastruktury strzelnicy, obsada sędziowska, tarcze itp itd. czasami w opłacie jest ognisko, grill, poczęstunek itp zwłaszcza na obiektach pod chmurką.

metryczka – kartka papieru z twoim imieniem i nazwiskiem numerem stanowiska na którym strzelasz lub tarczy oraz po strzelaniu wynikiem jaki uzyskałeś. Metryczkę otrzymuje się podczas rejestracji na zawody i przekazuje ją sędziemu przystępując do strzelania. Na jej podstawie sporządzany jest końcowy komunikat z zawodów.

metryczka zawodów strzeleckich

osobostart – ta przedziwna konstrukcja słowna która oznacza jeden start w jednej konkurencji. Na przykładzie Pucharu Pomorza w Lublewie Gdańskim (powinni mi płacić za reklamę 🙂 ) :

W zawodach tych jest pięć konkurencji – pcz, psp, kcz, ksp, trap, jeśli wystartujesz w we wszystkich pięciu będziesz mial strzelcu zaliczone pięć osobostartów. Jeśli w tylko dwóch liczą ci się dwa osobostarty.

komunikat z zawodów – ranking publikowany po zawodach. W komunikacie jest zawsze dyscyplina w której brałeś udział, ilość uzyskanych punktów, zajęte miejsce. Wskazana jest także obsada sędziowska, organizator i data zawodów i inne informacje. Komunikat publikowany jest zazwyczaj kilka dni po zawodach, obecnie z reguły na stronie internetowej organizatora zawodów. Komunikaty pełnią bardzo ważną rolę, wręcz kluczową w tej całej zabawie. Po pierwsze potwierdzają twój start w zawodach co jest niezbędne do przedłużenia licencji zawodniczej. Każdy kto takową posiada musi (przy pełnej licencji) wystartować w co najmniej 8 konkurencjach w ciągu roku (mieć 8 osobostartów) – 4 w konkurencji wiodącej i po 2 w dodatkowych – aby przedłużyć licencję na rok kolejny. A jako, że ważna licencja jest jedną z głównych przesłanek aby otrzymać pozwolenie na broń do celów sportowych i jej nie przedłużenie może skutkować cofnięciem pozwolenia – każdy kto ma broń do celów sportowych musi utrzymać licencję i musi być co najmniej 8 razy ujęty w komunikacie z zawodów.

Przykładowy komunikat z zawodów

Drugą niezmiernie ważną rolą komunikatu jest potwierdzenie czynnego uprawiania sportu strzeleckiego – co jest kartą przetargową w przypadku starania się o broń do celów sportowych. Teoretycznie Policja nie ma prawa wymagać od nas startu w zawodach, ale to teoria. Mając odpowiednią ilość potwierdzonych komunikatami startów zyskujemy poważny agument w negocjacjach dotyczących ilość broni o jaką wnioskujemy.

PK – start poza konkurencją. Wyjaśniałem już to wyżej, każdy kto nie ma licencji startuje i jest klasyfikowany w PK.

dyscyplina strzelecka – dyscypliny są ściśle powiązane z rodzajem broni z jakiej się strzela. PZSS wyróżnia trzy – pistolet, karabin i strzelba gładkolufowa. W każdej z nich przeprowadza się różne konkurencje strzeleckie.

konkurencje strzeleckie –  to jest trochę bardziej skomplikowane. Na opis konkurencji składa się zawsze dyscyplina, rodzaj broni użytej do strzelania, ilość strzałów oraz odległość na jaką się strzela.

Opiszę najczęściej występujące, nie jest to ściśle zgodne z tym co mówi PZSS, ale też i zawody są rzadko rozgrywane tak jak to pisze w swych regulaminach Związek.

Najważniejszy podział to:

1. psp – to pistolet sportowy – czyli pistolet bocznego zapłonu o kalibrze do 5.56 mm. W naszych realiach jest to strzelanie z pistoletu w kalibrze .22LR

przykładowy opis konkurencji: psp-20 25m . Co oznacza: psp – pistolet sportowy, 20  ilość amunicji, 25m – odległość strzelania

2. pcz – to pistolet centralnego zapłonu

przykładowy opis konkurencji: pcz-10 25m . Co oznacza: pcz – pistolet centralnego zapłonu, 10 – ilość amunicji, 25m – odległość strzelania

3. ksp – analogicznie jak pierwsza pozycja tyle że dotyczy karabinu – karabin sportowy, bocznego zapłonu w kalibrze .22LR. Kiedyś nazywano je wszystkie „kabekaesami” i ta nazwa do dzisiaj jest spotykana

przykładowy opis konkurencji: ksp-30 50m . Co oznacza: ksp – karabin sportowy, 30 – ilość amunicji, 50m – odległość strzelania

4. kcz – znowu przez analogię karabin centralnego zapłonu. Najczęściej na zawodach kiedy strzelamy z broni obiektowej należącej do klubu spotkamy popularnego „kałacha”

przykładowy opis konkurencji: kcz-5 50m . Co oznacza: kcz – karabin centralnego zapłonu, 5 – ilość amunicji, 50m – odległość strzelania

5. TRAP, SKEET – to konkurencje strzelane ze strzelby gładkolufowej do lecących rzutków.Strzela się do rzutków które lecą od nas – TRAP, lub z boku równolegle do miejsca w którym stoimy – SKEET. Są też różne kombinacje tych dyscyplin.

Strzelanie TRAP-a w Lublewie

przykładowy opis konkurencji: TRAP-10 – co oznacza strzelanie do 10 rzutków lecących od strony strzelającego ze strzelby typu „bok”. Przeważnie oddaje się po dwa strzały z pięciu stanowisk strzeleckich, na które przechodzi się po kolei po ostrzelaniu dwóch rzutków. Tu w odróżnieniu od pistoletu i karabinu strzela się na własną komendę. Należy sędziemu głośno wydać komendę „DAJ”. Czyli stojąc na stanowisku przygotowujemy się do strzału i krzyczymy „DAJ”. Sędzia uruchamia maszynę i wyrzuca rzutka. Ostrzeliwujemy go, podajemy kolejną komendę „DAJ” i ostrzeliwujemy drugiego rzutka. Następnie łamiemy boka i przechodzimy na kolejne stanowisko i tak analogicznie aż do ostrzelania 10 rzutków.

6. Strzelanie dynamiczne wg zasad IPSC/IDPA/PiRO itp to jak nazwa wskazuje zawody strzelania dynamicznego. O nich napisze kiedy indziej. Krótko, polega to na praktycznym, szybkim i celnym strzelaniu do celów stałych i ruchomych, pokonując przy tym przeszkody, zasłony, zmieniając magazynki jak i sam rodzaj broni.

To są podstawowe konkurencje jakie występują w strzelectwie. Kluby dowolnie je modyfikują. Mogą oprócz tych wystąpić inne. Może to być np. strzelanie ze strzelby gładkolufowej do celów metalowych (properów), może to być strzelanie  z broni historycznej na krótki dystans, może to być tzw. pojedynek rewolwerowców – dwóch strzelców ostrzeliwuje na czas tarcze reaktywne (biathlonki) na stanowisku strzeleckim przeciwnika (po skosie) itp. itd. ograniczeniem jest tylko wyobraźnia i możliwości strzelnicy.

Podsumowując:

W prawie każdych zawodach może wziąć udział osoba nie mająca licencji PZSS. Dla każdego kto nie chce/nie może mieć swojej broni, a chciałby się zmierzyć z innymi strzelcami jest to wspaniała możliwość „powąchania prochu” i spróbowania swoich sił.

Warto przed pierwszymi zawodami pójść na zawody jako widz. Poobserwować, popatrzeć jak zachowują się inni strzelcy. Można też pójść na strzelnicę komercyjną opłacić sobie strzelanie i poprosić o przeprowadzenie go w taki sposób jak przebiegają zawody. Taka możliwość jest na wielu strzelnicach choćby już na wielokrotnie wspominanej strzelnicy w Lublewie Gdańskim (na prawdę powinni mi płacić za reklamę… 🙂 ).

Można tam pójść, wykupić strzelanie z Glocka i np AK, po 20 sztuk amunicji i poprosić instruktora o pokazanie krok po kroku jak wyglądają komendy podczas zawodów, jak należy się zachować, czego bezwzględnie nie robić itd. itp. Polecam szczególnie instruktora p. Krzysztofa który jest jednocześnie sędzią na zawodach Puchar Pomorza. Spokojnie, ale bardzo rzeczowo wszystko wyjaśni i pokaże. Kosztuje to ok 100 zł, ale wiedza nabyta w ten sposób na pewno przyda się podczas zawodów.

Jeśli masz drogi czytelniku tego przydługiego wpisu jakieś pytania – zapraszam do zadawania w komentarzach. Jeśli będę umiał odpowiem, jeśli nie będę improwizował 🙂