Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach

Do Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach wybraliśmy się na początku września. Pogoda nadal piękna, a drogi puste, turystów brak – cisza i spokój.

Kluki to malutka miejscowość, wieś, licząca poniżej 100 mieszkańców, w powiecie słupskim, na terenie Słowińskiego Parku Narodowego.

Kluki historycznie, to dawna wieś słowińska. Słowińcy, to tak w zasadzie odłam ludności kaszubskiej zamieszkującej tereny nad jeziorami Gardno i Łebsko.  Słowińcy sami o sobie mówili, że są Kaszubami, jednak nie mówili typowym językiem kaszubskim, posługiwali się tzw. gwarą słowińską, oraz językiem niemieckim. Po II wojnie światowej w wyniku działań Polaków – członków ORMO, milicji obywatelskiej i ludności napływowej – przesiedleńców, zostali de facto przepędzeni ze swojej ziemi i zmuszeni do emigracji, głównie do Niemiec (RFN). Ludność polska traktowała ich jako Niemców (posługiwali się językiem niemieckim, zamieszkiwali tereny należące przed wojną do Niemiec ), ze wszelkimi tego konsekwencjami – szykanowano ich, dokonywano na nich rozbojów i kradzieży. Pomimo prób interwencji, nawet u samego pierwszego sekretarza KC PZPR Edwarda Ochaba oraz premiera Cyrankiewicza w sprawie losu prześladowanych Słowińców sytuacja była na tyle zła, że w latach 60-tych większość autochtonicznych mieszkańców Kluk wyemigrowała do RFN. Wg. informacji historyków, badaczy kultury słowińskiej, w 1974 roku pozostało na swoich ziemiach tylko pięciu Słowińców.

Materialne ślady ich istnienia takie jak domy mieszkalne, architektura ludowa, wyposażenie wnętrz, sztuka ludowa i inne pozostałości zostały zgromadzone właśnie w Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach.

Muzeum – skansen w Klukach to centralne miejsce w malutkich Klukach. Trafić tam bardzo łatwo – znaki informacyjne prowadzą prosto do celu.

Przed wejściem na teren Muzeum, warto przystanąć na chwilę przy znajdującym się tuż przy skansenie cmentarzu. Cmentarz został założony w XVIII wieku, i jest obecnie jedynym zachowanym cmentarzem słowińskim.

Na jego terenie zachowało się ok 150 obiektów, pochodzących głównie z początku XX wieku. Są to żeliwne i drewniane krzyże, oraz kamienne nagrobki. Najstarszy, żeliwny krzyż pochodzi z 1880 roku

W latach 90-tych ubiegłego wieku cmentarz został uznany za zabytek, a pochówków nie dokonuje się na nim od 1980 roku. Teren jest ogrodzony i niestety zamknięty dla zwiedzających .

Można zobaczyć go jedynie z zewnątrz. Polecam, na prawdę warto zatrzymać się tam na dłuższą chwilę.

Samo Muzeum położone jest na ok 5 hektarach terenu wsi Kluki. Przez środek przebiega publiczna droga. Tworzy to wrażenie autentycznej, żyjącej swoim życiem wsi. Po wyjeździe z tego terenu autochtonicznej ludności pozostałe po nich zabudowania zaczęły popadać w ruinę i zostały przez ówczesne polskie władze przeznaczone do wyburzenia.

Dzięki mądrości kilku osób, społeczników, muzealników, etnografów zaangażowanych w sprawę „słowińską” udało się część z tych zabudowań zachować, ocalić przed wyburzeniem, wkomponować w istniejącą zabudowę, pozostawić istniejące kilkusetletnie drzewa i stworzyć to unikatowe miejsce.

W zabudowaniach odwiedzający może zobaczyć jak wyglądało życie Słowińców w rożnych okresach historycznych. Jak mieszkał zwykły biedny rybak, typowy chłop, rzemieślnik, czy majętny członek tej społeczności.

Są przedmioty codziennego użytku, narzędzia, łodzie, sieci rybackie, maszyny rolnicze. Jest nawet zagroda z żywymi zwierzętami.

Cały teren jest bardzo zadbany i utrzymany.  Wszechobecna roślinność, kolorowe kwiaty, majestatyczne drzewa i pracownicy Muzeum w strojach z epoki, wykonujący różne prace charakterystyczne dla mieszkańców domostw dają poczucie przeniesienia się w czasie.

Całości dopełnia możliwość skosztowania pysznego, domowego ciasta sprzedawanego na „kawałki”, przez ubraną w słowiński strój mieszkankę wsi.

W sklepiku zlokalizowanym w jednym z domostw, można kupić charakterystyczne dla regionu Kaszub, ręcznie robione drewniane zabawki, biżuterię, haft kaszubski, obrazki i inne ciekawe rzeczy.

Z ciekawostek – w każdą sobotę i niedzielę, lipca i sierpnia odwiedzający Muzeum mogą podglądać proces wypieku chleba wg. receptury rdzennej Słowinki, pani Elfridy Schimanke. Zwiedzający mogą podejrzeć proces jego wypieku, od rozgrzewania pieca po wyjęcie z niego gotowych rumianych, pachnących bochenków. Jest też oczywiście możliwość spróbowania tego chleba ze smalcem i kiszonym ogórkiem lub ze świeżo ubitym w kierzance masłem.

Bardzo polecam odwiedzenie tego miejsca.

Informacje praktyczne:

Godziny otwarcia:

od 4 maja do 31 sierpnia

– poniedziałki 11.00 – 15.00 (czynna tylko jedna zagroda)

– wtorek – niedziela 10.00 – 18.00

od 1 września do 3 maja

– poniedziałki 11.00 – 15.00 (czynna tylko jedna zagroda)

– wtorek – niedziela 9.00 – 16.00

Nieczynne w dniach 1 i 6 stycznia, 1 i 11 listopad, 25 grudzień, 1 dzień Świąt Wielkanocnych.

Opłaty:

Bilet normalny: 14 złotych

Bilet ulgowy: 10 złotych

Zwiedzanie z przewodnikiem – 70 złotych (tylko w języku polskim)

Dojazd:

Z miejscowości Smołdzino, należy kierować się na Smołdziński Las, i na skrzyżowaniu odbić w kierunku Kluki / Łokciowe. są duże drogowskazy – nie sposób nie trafić.

Parkowanie:

Na końcu wsi  znajduje się spory, bezpłatny parking, jeśli będzie pełny, w sezonie turystycznym wielu mieszkańców udostępnia (za opłatą oczywiście) własne podwórka celem parkowania pojazdów. Przy okazji pobytu na parkingu – zaledwie kilkaset metrów dalej jest wieża widokowa z przepięknym widokiem na jezioro Łebsko.

Noclegi:

Jak zawsze polecam szukanie noclegu przez serwis booking.com . Tam mamy gwarancję, że obiekty noclegowe są sprawdzone, że istnieją na prawdę. Można przeczytać opinie gości, zapoznać się z prawdziwymi zdjęciami i lokalizacją na mapie. A w razie kiedy coś odbiega od oferty obsługa booking.com znajdzie nam ekspresowo inny nocleg o podobnym standardzie w okolicy i to bez żadnych dopłat. Sprawdziłem to już kilkukrotnie m.in w Czechach i w Maroko – działa to bezbłędnie.

Bezpośredni link do wyszukiwarki dobrych noclegów w okolicach Muzeum w Klukach – TUTAJ

I na koniec, jako że zawsze czegoś muszę się przyczepić – jedną uwagę mam do zarządzających tym miejscem. Młody człowiek, pilnujący jednej z chat w koszulce „śmierć wrogom ojczyzny ” i znakiem „Polski Walczącej” pasuje tam jak pięść do nosa – nie wygląda to dobrze Szanowni Państwo…